قصیدهٔ شمارهٔ ۷۶

ای در ضمان عدل تو معمور بحر و بر

وی در مسیر کلک تو اسرار نفع و ضر

ای روزگار عادل و ایام فتنه‌سوز

وی آسمان ثابت و خورشید سایه‌ور

عدل تو بود اگرنه جهان را نماندی

با خشک ریش جور فلک هیچ خشک و تر

در روزگار عدل تو با جبر خاصیت

بیجاده از تعرض کاهست بر حذر

گیتی ز فضلهٔ دل ودست تو ساختست

در آب ساده گوهر و در خاک تیره زر

وز مابقی خوان تو ترتیب کرده‌اند

بر خوان دهر هرچه فلک راست ماحضر

قدر تو کسوتیست که خیاط فطرتش

بردوختست از ابرهٔ افلاک آستر

گردون بر نتایج کلکت بود عقیم

دریا بر لطافت طبعت بود شمر

بر ملک پرده کلک تو دارد همی نگاه

از راز دهر اگرچه گرفتست پرده بر

در ملک دهر کیست که بودست سالها

زین روی پرده‌دار و زان روی پرده‌در

ای چرخ استمالت و مریخ انتقام

ای آقتاب تخاطر و ای مشتری خطر

حرص ثنا و عشق جمالت مبارکت

گر در قوای نامیه پیدا کند اثر

این در زبان خامش سوسن نهد کلام

وان در طباق دیدهٔ نرگس نهد بصر

از عشق نقش خاتم تست آنکه طبع موم

با انگبین همی نبرد دوستی به سر

نشگفت اگر نگین ترا در قبول مهر

چون موم نرم سجدهٔ طاعت برد حجر

قهر تو آتشی است چنان اختیارسوز

کاسیب او دخان کند اندیشه در فکر

از شر دشمن ایمنی از بهر آنکه هست

هستی و نیستیش به یک بار چون شرر

بر کشتن حسود تو مولع چو آسمان

کس در جهان ندیده و نشنیده در سمر

طوفان چرخ جان یکی را چو غوطه داد

فریاد از اخترانش برآمد که لاتذر

نگذارد ار به چرخ رسد باد قهر تو

آثار حسن عاریتی بر رخ قمر

ور سایهٔ تغیر تو بر جهان فتد

در طبع کو کنار مرکب کند سهر

بیند فلک نظیر تو لیکن به شرط آنک

هم سوی تو به دیدهٔ احول کند نظر

چون زاب تیغ دودهٔ سلجوق بیخ ملک

کرد از طریق نشو به هر شش جهت سفر

آمد نظام شاخس و صدر شهید برگ

وان شاخ و برگ را تو خداوند بار و بر

دست زوال تا ابد از بهر چون تو بار

در بیخ این درخت نخواهد زدن تبر

ز اول که داشت در تتق صنع منزوی

ارواح را مشیمه و اشباح را گهر

در خفیه با زمانه قضا گفت حاملی

ای مادر جهان به جهانی همه هنر

گفتا چگونه، گفت به آخر زمان ترا

زاید وزیر عالم عادل یکی پسر

هم در نفاذ امر بود پادشا نشان

هم در نهاد خویش بود پادشا سیر

عقلی مجرد آمده در حیز جهت

روحی مقدس آمده در صورت بشر

با سیر حکم او به مثل چرخ کند سیر

با سنگ حلم او به مثل کوه تیز پر

می‌بود تا به عهد تو بیچاره منتظر

کان وعده را نبود کسی جز تو منتظر

و امروز چون به کام رسید از نشاط آن

کانچ از قضا شنید همان دید از قدر

گردان به گرد کوی زمانه زمانه‌ایست

با یک دهان ز شکر قضا تا به سر شکر

دانی چه خود همای بقا در هوای دهر

از بهر مدت تو گشادست بال و پر

ورنه نه آن درشت پسندست روزگار

کو روزگار خویش به هرکس کند هدر

خود خاک درگه تو حکایت همی کند

چونان که سطح آب حکایت کند صور

کز روی سبق مرتبه در مجمع وجود

ذات تو آمد اول و پس دهر بر اثر

من این همی ندانم دانم که چون تو نیست

در زیر چرخ و کس نرسیدست بر زبر

در جیب چرخ گر نشود دست امتحانت

در طول و عرض دامن آخر زمان نگر

تا تربیت کنند سه فرزند کون را

ترکیب چار مادر و تاثیر نه پدر

از طوق طوع گردن این چار نرم دار

در پای قدر تارک آن نه فرو سپر

تا واحد است اصل شمار و نه از شمار

دوران بی‌شمار به شادی همی شمر

بر مرکز مراد تو ایام را مدار

تا چرخ را مدار بود گرد این مدر

جویندهٔ رضای تو سلطان دادبخش

دارندهٔ بقای تو سبحان دادگر