بخش ۱۷۶ - سوزانیدن زنان هندوان خود را با شوهران

یاسه باشد در میان هندوان

هم ز عهد باستان تا این زمان

مردگان خود بباید سوختن

شعله ها از بهر او افروختن

آبنوس و عود و صندل آورند

خرمن اندر خرمن آتش می زنند

پس بسوزانند جسم مردگان

همچنانکه روحشان در آن جهان

خواجه ای را چون سر آید زندگی

گرد آیند از پی سوزندگی

جمع گردد عالمی از خاص و عام

تا بسوزانند آن خواجه همام

یک دو تن از خواصگان خلوتش

نوعروسان حریم عزتش

جسم و جان در حضرتش قربان کنند

خویش را بر شعله ی سوزان کنند

پس بیارایند از پا تا به سر

از زر و مرجان و یاقوت و گهر

از حریر هند و دیبای فرنگ

پرنیان سرخ و سبز و لاله رنگ

کرد هر هفت همچو طاوس بهار

لب پر از صد خنده رخ پر از نگار

دیده ها مکحول و رخها غازه ناک

زلف آشفته گریبان کرده چاک

دست افشان پای کوبان با دلال

سوی آتش ره نوردند با عجال

مؤبدان اندر یمین و در یسار

مطربان در نغمه اندر هر کنار

اینچنین آیند با ناز و خرام

تا بر آن خرمن آتش تمام

تختهای صندل و عود و چنار

برفراز هم چو تخت زرنگار

قبه ای از تختها افراشته

خواجه را بر کنگرش بگذاشته

نعش خواجه بر فراز تخت نار

دور آن جای عروسان تتار

چونکه آیند آن عروسان پای تخت

شاد و بر گاو فنا بندند رخت

دست همت بر تن و بر جان زنند

گوی هستی را به صد چوگان زنند

بگذرند از جسم و از جان رایگان

از برای خواجه ی بیحس و جان

آستین بر چهره عالم زنند

اختلاط جسم و جان بر هم زنند

پس بر آن تخت فنا بالا روند

هریکی در جای خود مأوا کنند

چونکه بنشینند بر آن تخته بست

دل ببرند از خود و از هرچه هست

مرگ پیش از مرگشان پیدا شود

چشمشان بینا زبان گویا شود

خنده ی شادی زنند از انبساط

آتش اندر شعله ایشان در نشاط

پس ببینند آنچه ناید در نظر

بشنوند آنها کز آن نبود خبر

زینت و زیور ز خود دور افکنند

هم ز دست و گوش و گردن بگسلند

پس بسوی هرکسی زان انجمن

رو کنند آیند با وی در سخن

آگهش سازند ز استقبال او

آنچه آید پیش او زاحوال او

بی تفاوت آنچه گویند آن شود

عقلها از گفتشان حیران شود

اینچنین گویند تا آتش فتاد

هم دهانشان هم زبان برباد داد

چونکه مردند از خود وفانی شدند

آگه از اسرار پنهانی شدند

هندویی از بهر هندو مرده ای

بگذرد از جان نیم افسرده ای

پرده برچینند از پیشش عیان

تا بر او گردد عیان سر نهان

در ره آن زنده ای سرمد اگر

زنده جانی بگذرد از جان و سر

من نمی دانم بگویم چون شود

آنچه باید عقل از آن افزون شود

ای عجب بنگر که خیل زندگان

خویش را سوزند بهر مردگان

می کند آن زنده ی سرمد طلب

از تو جان ندهی عجب ای صد عجب

نیم جانی ده از آن صد جان ستان

پارگین ده چشمه ی حیوان ستان

یکقدم از خود گذر کن ای ودود

پس قدم بگذار در ملک خلود

از تو تا سر منزل جانان تو

یکدوگامی پیش نبود جان تو

هر دو عالم در تو باشد مستتر

تو نداری از خود ای بابا خبر

پادشاهی و گدایی می کنی

گنج داری بینوایی می کنی

تشنه می میری و عمان پیش تو

چیست عمان آب حیوان پیش تو

گنج اعظم در میان مشت توست

خاتم جم در کهین انگشت توست

تو گدایی می کنی با آه و دود

بر در هر خانه ی گبر و یهود

سال و مه جان می کنی در حرص و آز

نام آن را مینهی عمر دراز

روزها صد جان کنی اندر طلب

تا بکف آری دو نان از بهر شب

پس خوری و فضله سازی نان خویش

روز دیگر جان کنی چون روز پیش

کار تو اینست اندر ماه و سال

گاه در جان کندنی گاهی مبال

روزگاران شغلت این است و فنت

زندگانی نبود این جان کندنت

می کنی جان تا برآید جان تو

ای دریغا درد بیدرمان تو

در میان چار خصم جنگجوی

کی برد جان ای رفیق نیکخوی

گم غم مغلوبی این گاه آن

چون تو رفتی خواه این و خواه آن

چونکه می رانند آخر ای عزیز

خود بمیر و از غم مردن گریز

می توان تا کی غم ایام خورد

زنگ از این غم باید از خاطر سترد

چاره ی این چیست دانی جان من

از وجود خویش بیرون آمدن

کار آتش بایدت آموختن

روز و شب از پای تا سر سوختن

عمر رفت و روز رفت و شام رفت

سال رفت و ماه رفت ایام رفت

دیگران رفتند پیش گنج و ناز

در مقام خانه ی تو پیش باز

ای تو سرمست هوا هشیار شو

ای تو در خواب هوس بیدار شو

پنج روزی پنج و شش خواهد گذشت

خواه ناخوش خواه خوش خواهد گذشت

صد بهشت و دوزخ اندر راه توست

دیده ی کار آگهان آگاه توست

عقبها در پیش داری ای پسر

چند چند آخر نشینی بیخبر

گر از آن سویت خبر نی کافری

ور خبر داری و در خوابی خری

پس نباشد آنچه گفتند آگهان

از خبرهای جهانی بی نشان

ای برادر مرده ای تو بارها

زندگانی دیده ای بسیارها

چونکه مردی از جمادی ای پسر

زنده گشتی از نبات سبز و تر